Wat is een ISBN?
Het ISBN (Internationaal Standaard Boek Nummer) is een unieke, wereldwijd gebruikte standaard voor de identificatie van boeken en aanverwante producten. De ISBN-standaard bestaat al sinds 1970 en wordt ondertussen in meer dan 150 landen gebruikt. De standaard wordt beheerd door ISBN International Agency.
Oude ISBN-nummers bestaan uit 10 cijfers, tegenwoordig is dit echter 13 cijfers. Het laatste cijfer is altijd een controlecijfer, net als bij een bankrekeningnummer of gestructureerde mededeling. Soms worden er koppeltekens tussen een deel van de cijfers geplaatst, maar dit is uitsluitend voor de leesbaarheid en geen vereiste.
Meta4books verwerkt de ISBN-aanvragen voor Vlaanderen en Brussel.
Veelgestelde vragen
Vond je het antwoord niet op je vraag?
Neem gerust contact op met het ISBN-kantoor via isbn@meta4books.be of 03/303.43.48.
Ik wil een boek uitgeven. Waar moet ik rekening mee houden?
Voor het commercieel uitbrengen van een publicatie dien je rekening te houden met o.a.:
-
Het aanvragen van een ISBN: hoewel dit geen wettelijke verplichting is, wordt dit door de meeste verkooppunten als een onmisbaar gegeven beschouwd om een boek te kunnen verkopen. Het ISBN is het unieke nummer van een boek, waardoor het makkelijk kan ingebracht worden in een elektronische database en zo verspreid kan worden naar webshops en andere systemen. Ook kan het dan gescand worden aan de kassa en in magazijnen. Het boek bevat dus best in de colofon het ISBN en op de achterkant het ISBN én de daarmee verbonden barcode. Via Boekenbank kan je online een ISBN aanvragen. Dit duurt maximaal drie werkdagen.
-
Wettelijke depotplicht: in België bestaat een wet die voorschrijft dat iedereen die een boek uitgeeft, twee exemplaren dient te deponeren bij het wettelijk depot, zijnde de Koninklijke Bibliotheek in Brussel. Voor meer informatie over het wettelijk depot neem je best contact op met de Koninklijke Bibliotheek.
-
De gereglementeerde boekenprijs: Heel wat landen hebben wetgeving met betrekking tot de prijs van nieuwe boeken. Dit geldt ook voor Vlaanderen en Brussel. Voor meer informatie, zie de gereglementeerde boekenprijs. In Wallonië en Nederland gelden andere regels dan in Vlaanderen.
-
Boekhandelskorting: de boekhandelskorting is de korting die een boekhandel krijgt op de inkoop van boeken. Zowel fysieke boekhandels als online boekhandels krijgen deze korting. Er zijn 4 kortingscategorieën:
-
A – Algemene boeken (bijna alle boeken vallen onder deze categorie)
-
S – School boeken (uitgaven bedoeld ter ondersteuning van een studie)
-
W – Wetenschappelijk publicaties (publicaties geschreven vanuit een wetenschappelijk oogpunt)
-
O – Overige boeken (alle andere boeken)
Voor een A-boek geldt een korting van 42%. Bij een S-boek rekenen ze een korting van 24%. Een W-boek heeft een variabel kortingspercentage afhankelijk van de verkoopsprijs van de publicatie.
Heb ik een ISBN nodig?
Het doel van het ISBN is om elke titel die een uitgever publiceert snel en eenvoudig terug te vinden in databanken.
Een ISBN is wettelijk niet verplicht, maar de toekenning van een ISBN aan een publicatie wordt sterk aanbevolen als je deze publicatie via een commercieel circuit (boekhandel, warenhuis, webshop…) beschikbaar wenst te stellen.
Indien je een e-boek uitbrengt dat door slechts één retailer in exclusiviteit wordt verkocht in een formaat dat enkel op zijn website kan gekocht worden (bv. Amazon Kindle, Apple Books) en de retailer vereist geen ISBN, dan is het is niet noodzakelijk om een ISBN toe te kennen. Ook hoef je geen ISBN te gebruiken wanneer je het boek bijvoorbeeld zelf uitdeelt aan vrienden of familie.
Als je twijfelt of je een ISBN nodig hebt, vraag je er toch best een aan voor de druk van het boek. Zo staat het ISBN-nummer en de barcode al op het boek. Anders moet je dit nadien nog doen, door bijvoorbeeld stickers met de barcode te maken.
Wat is het EAN-nummer, en waar verkrijg ik een barcode?
Een EAN-nummer is een unieke cijfercombinatie die gebruikt wordt in Europa om producten te identificeren. EAN-nummers en ISBN-nummers maken samen met enkele andere nummers deel uit van de GTIN-13 nummering. Als je product een ISBN heeft, heb je geen EAN meer nodig (en vice versa). Je gaat dus nooit beide registreren voor hetzelfde product.
Je kan aan de hand van je ISBN-nummer een barcode maken. Een barcode kan je bij ons niet verkrijgen. Hiervoor kan je best contact opnemen met je drukker of zelf online de barcode genereren via één van de dienstenleveranciers die dit gratis aanbieden. Zo kan je bijvoorbeeld deze website gebruiken.
Een ISBN-nummer kan u alleen gebruiken voor boeken of boekgerelateerde producten. Wil je partituren uitgeven, dan vraag je best (ook) ISMN-nummer aan. Voor periodieke publicaties zoals magazines en andere dagbladen wordt een ISSN-nummer gebruikt.
Wat is een uitgeverprefix?
Een uitgeversprefix wordt gebruikt om ISBN-nummers aan te maken. Het is uniek toegewezen aan een specifieke uitgever. Het uitgeversprefix dat wij uitreiken biedt een bereik van 1, 10 of 100 opeenvolgende ISBN-nummers.
Bijvoorbeeld:
-
978905415132: een prefix van 12 cijfers kan gebruikt worden om één ISBN nummer aan te maken
-
97894933179: een prefix van 11 cijfers geeft ruimte voor 10 ISBN-nummers
-
9789490382: een prefix van 10 cijfers geeft ruimte voor 100 ISBN-nummers
(het 13e cijfer is immers altijd een controlecijfer)
Het uitgeversprefix bestaat steeds uit drie delen:
-
Drie cijfers die de ISBN-range aangeven (978 of 979)
-
Twee cijfers voor de taalcode (90 of 94 voor het Nederlandse taalgebied)
-
Het uitgeversnummer
Je kan er bij ons dus voor kiezen om 1, 10 of 100 nummers te reserveren, afhankelijk van hoeveel publicaties je gaat uitgeven in de toekomst.
Als je een nieuwe uitgever bent kan je een prefix aanvragen tijdens je eerste ISBN-aanvraag op Boekenbank. Wanneer je een prefix aanvraagt met een bereik van 10 of 100 nummers, dan kan je dit prefix gebruiken bij de volgende ISBN-aanvragen. Wanneer de nummers van je prefix opgebruikt zijn, dan kan je een nieuw prefix aanvragen via je account op Boekenbank.
Wat is het Wettelijk Depotnummer en het ISSN?
Het Wettelijk Depotnummer wordt beheerd door KBR. Zij bewaren alle publicaties die verschijnen op Belgisch grondgebied en van Belgische auteurs in het buitenland. Als je iets publiceert, moet je dus twee exemplaren doorsturen naar KBR en aan je publicatie een identificatienummer toekennen.
Uitgevers kunnen hiervoor ook een uitgeversnummer aanvragen via KBR.
Het ISSN (begint met 977) is een identificatienummer voor tijdschriften, ook dit wordt toegekend door KBR.
Er is geen verband tussen het ISBN-nummer en Wettelijk Depotnummer of ISSN-nummer. Als je vragen hebt over het Wettelijk Depotnummer of ISSN-nummer, dan kan je terecht bij KBR.
Is door het ISBN mijn boek auteursrechterlijk beschermd?
Neen, het ISBN zorgt niet voor auteursrechterlijke bescherming.
Je krijgt automatisch bescherming door het auteursrecht wanneer jouw werk in een originele vorm is gemaakt en duidelijk het resultaat is van een intellectuele inspanning. Dit betekent dat personen die jouw werk willen kopiëren, bewerken, verdelen, verfilmen, enz. jouw toestemming moeten hebben en dat je de vrije keuze hebt om die te geven of niet. Bij het geven van die toestemming moeten de regels voor auteursrechtelijke overeenkomsten worden gevolgd. Beheersvennootschappen geven je daarin juridische bijstand.
Je kan wel een copyright notice © erbij plaatsen, maar dit hoeft niet om bescherming te krijgen.
Mag ik een ISBN-nummer hergebruiken?
Je kan een ISBN-nummer niet voor een andere publicatie gebruiken. Een ISBN-nummer dient namelijk als unieke identificatie voor elke versie van een boek. Deze gegevens zijn bovendien intussen ook al doorgestroomd naar afnemers van onze data. Als je de gegevens gaat aanpassen naar dat van een ander boek, kan dat voor verkeerde gegevens zorgen bij bibliotheken, kassasystemen en webshops.
Ook als je een ISBN-nummer hebt aangevraagd voor een boek en dat boek zal uiteindelijk niet verschijnen, mag je het nummer omwille van bovenstaande redenen niet hergebruiken voor een ander boek.
Wanneer je nieuwe, ongewijzigde oplages laat drukken/maken, mag je wel hetzelfde ISBN blijven gebruiken, het gaat tenslotte om exact hetzelfde product. Wijzig je iets significants aan het product zoals cover, je voegt voorwoord toe, er zijn meer kaartjes, andere verpakking, andere type e-boek enzovoort, dan moet je hiervoor een nieuw ISBN aanvragen. Anders kunnen webshops, boekhandels, kassasystemen en bibliotheken geen onderscheid meer maken tussen de oude en nieuwe versie van het product.
Ik heb al een ISBN en mijn vraag staat hier niet bij.
Als je inlogt op Boekenbank, zie je rechts bovenaan een ?-icoontje. Daar staan nog enkele veelgestelde vragen voor uitgevers die al een ISBN hebben. Vind je ook daar niet de informatie die je zoekt, neem dan contact op met isbn@meta4books.be.